说起泰国传统乐器,相信许多小伙伴还是一无所知呢,甚至觉得那个声音让人有点怕怕~看来是时候介绍一下了,今天就让我们从一种重要的泰国传统乐器木琴说起,顺便也来看看男神Oh Anuchit(欧哥)17年前的一部电影作品《最后的木琴师》!

电影《最后的木琴师》(2004)讲述了木琴艺术家索恩的一生。童年时哥哥因斗琴而死,父亲因此禁止索恩学习木琴,偷学木琴的索恩最终成为皇家首席乐手,却又遇到战时文化管制政策,几经起落中索恩终于感悟到木琴艺术的真谛……这部影片意境极美,为我们了解泰国传统乐器和泰国20世纪的历史打开了一扇窗,堪称经典!片中Oh哥清澈的眼神和出神入化的演技也是一大看点……


先来看看电影中的经典木琴演奏片段吧
 



(电影《最后的木琴师》海报)


(片中Oh哥饰演的青年索恩)

ระนาดเอกเป็นเครื่องตีชนิดหนึ่ง ที่วิวัฒนาการมาจากกรับ แต่เดิมคงใช้กรับสองอันตีเป็นจังหวะ ต่อมาก็เกิดความคิดว่า ถ้าเอากรับหลาย ๆ อันวางเรียงราดลงไป แล้วแก้ไขประดิษฐ์ให้มีขนาดลดหลั่นกัน แล้วทำรางรองอุ้มเสียง และใช้เชือกร้อยไม้กรับขนาดต่าง ๆ กันนั้นให้ติดกัน และขึงไว้บนรางใช้ไม้ตีให้เกิดเสียง ซึ่งสามารถที่จะเข้าไปดูการแสดงภาพยนตร์ของนักตีระนาดได้ที่เว็บดูหนังออนไลน์กับเว็บ moviekub
木琴是一种敲击乐器,由木拍板演化而来,最初的演奏方式应是用两片木拍板相互敲击出节奏。之后人们便想到,是不是可以将多片木拍板排序,再设计成按尺寸降序排列的样式,并制作托载声音的轨道,然后用绳索将各种规格的木拍板串在一处,挂在轨道上用木片敲出声响。现在可以在moviekub网站上在线观看木琴师的表演影像了。



และนำตะกั่วผสมกับขี้ผึ้งมาถ่วงเสียงโดยนำมาติดหัวท้ายของไม้กรับนั้น ให้เกิดเสียงไพเราะยิ่งขึ้น เรียกไม้กรับที่ประดิษฐ์เป็นขนาดต่างๆกันนั้นว่า ลูกระนาด เรียกลูกระนาดที่ผูกติดกันเป็นแผ่นเดียวกันว่า ผืน ระนาดเอกใช้ในงานมงคล เป็นเครื่องดนตรีที่เป็นมงคลในบ้าน บรรเลงในวงปี่พาทย์และวงมโหรี โดยระนาดเอกนี้ทำหน้าที่เป็นผู้นำวง
还要用铅和蜡混合,贴在木拍板的头尾处来加重琴音,使其发出更加清脆悦耳的声音。这种设计为不同尺寸的木拍板被称为“木琴键”,被捆束在一处形成整片状的木琴键,又被称为“琴面”。木琴一般是在祈福仪式上使用,是一种被视为吉祥的家庭乐器,与泰国传统的吹奏乐队和管弦乐队混合演奏,且木琴在其中往往起着领奏的作用。

ผืน ประกอบด้วยลูกระนาด ซึ่งทำด้วย ไม้ชิงชัน หรือไม้แก่น เช่น ไม้ไผ่บง ไม้มะหาด ไม้พะยูงก็ได้ ผืนระนาดไม้เนื้อแข็ง เสียงจะแกร่ง และดังคมชัดเหมาะสำหรับบรรเลงในวงปี่พาทย์ไม้แข็ง ส่วนผืนระนาดที่ทำจากไม้ไผ่จะให้เสียงที่นุ่มนวล เหมาะสำหรับวงปี่พาทย์ไม้นวมและวงปี่พาทย์ผสมเครื่องสาย ลูกระนาดมีทั้งหมด 21-22 ลูก โดยลูกที่ 22 มีชื่อเรียกว่า ลูกหลีก หรือ ลูกหลิบ
琴面,由琴键组成,多由黄檀木或木材心制成,如碧竹、野波罗蜜树,用泰国花梨木也可以。由硬质木材制成的琴面声音会比较硬实、尖锐清晰,适合在硬木制乐器的吹奏乐队中演奏。至于由竹子做成的木琴琴面声音柔和,适合软木制乐器的吹奏乐器混弦乐的乐队使用。木琴琴键总共有21-22个,第22个琴键也叫作“溜键”或“滑键”。



ส่วนที่ท้องของลูกระนาดจะคว้านและใช้ขี้ผึ้งผสมกับตะกั่วถ่วงเพื่อให้เกิดความแตกต่างระหว่างเสียง โดยเสียงจากผืนระนาดขึ้นอยู่กับส่วนประกอบ 3 ส่วนด้วยกันคือ ส่วนแรก ขึ้นอยู่กับขนาดใหญ่-เล็ก ของไม้ที่ใช้ทำ ส่วนที่สอง ขึ้นอยู่กับการคว้านท้องไม้ลูกระนาดว่ามาก-น้อยเพียงใด ส่วนที่สามขึ้นกับปริมาณมาก-น้อยของตะกั่วที่ถ่วงใต้ลูกระนาดแต่ละลูก ลูกระนาดทั้งหมดจะถูกเจาะรูเพื่อร้อยเชือก และแขวนบนรางระนาด
琴键的内部将会被,并用蜡和铅混合加重,使之发出不同的声音。木琴琴面所发出的声音由3个因素共同决定,第一是所用木拍板的尺寸大小,第二是琴键内部斫去部分的多少,第三便是取决于每个琴键下用铅加了多少重量。为了穿绳,所有的琴键都要被穿孔,并串挂在木琴琴身的轨道上。



ราง เป็นส่วนที่เป็นกล่องเสียงของระนาด ทำให้หน้าที่อุ้มเสียง นิยมทำด้วยไม้สักและทาด้วยน้ำมันขัดเงา ปัจจุบันการใช้ระนาดที่ทำด้วยไม้และทาด้วยน้ำมันลดความนิยมลง นักดนตรีนิยมใช้รางระนาดที่แกะสลักลวดลายไทยและลงรักปิดทองเพื่อความสวยงาม บางโอกาส อาจมีการฝังมุก ประกอบงา ซึ่งราคาก็จะสูงตามไปด้วย จากการรณรงค์พิทักษ์สัตว์ป่าที่มีอยู่ทั่วไป รางประกอบงาจึงไม่ได้รับความนิยม รูปร่างระนาดเอกคล้ายเรือบดแต่โค้งเรียวกว่า ตรงกลางของส่วนโค้งมีเท้าที่ใช้สำหรับตั้ง เป็นเท้าเดียวคล้ายพานแว่นฟ้า ปลายทั้งสองข้างของส่วนโค้งเรียกว่า โขน จะมีขอสำหรับห้อยผืนระนาดข้างละ 2 อัน
琴轨,是木琴的声喉部分,它的作用是承托声音,常用柚木制成并涂上清漆,现在木制并刷漆的木琴人们用的越来越少,木琴师们喜欢用带有泰式花纹并贴金使其更加美观的木琴轨,有时还镶嵌珍珠与象牙,价格也因此上升。随着野生动物保护运动的普遍兴起,镶嵌象牙的琴轨也不再受到人们青睐。木琴的外型很像一艘小艇,但比小艇弯曲弧度更大,中部下弯处有用于承托的支脚,为单脚,形似一种礼仪活动用的双层容器。木琴两侧末端弯曲的地方叫作“曲柄”,每侧各有2个用于悬挂琴面的挂钩。



ไม้ระนาด เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการให้เกิดเสียงโดยตรง มี 2 ชนิด คือ ไม้แข็ง และไม้นวม ไม้แข็งพันด้วยผ้าอย่างแน่น และชุมด้วยรักจนเกิดความแข็งเวลาตีจะมีเสียงดัง และคมชัด เหมาะกับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง ส่วนไม้นวม เป็นไม้ตีระนาดที่พันจากผ้า และใช้ด้ายรัดหลาย ๆ รอบเพื่อความสวยงาม มีเสียงนุ่มนวล บรรเลงในวงปี่พาทย์ไม้นวม วงมโหรี วงปี่พาทย์ผสมเครื่องสาย 
木琴槌与木琴发声有着密切关联,琴槌也分为两种,即硬木槌和软木槌,硬木槌要用布紧实地包起来,并涂上漆使敲击时产生大而尖锐的声音,适合在硬木制乐器的吹奏乐队中演奏。至于软木槌,是敲击木琴时由布缠绕的木槌,会为了美观缠绕多圈纱线并束紧,音色轻柔悦耳,适合与软木制乐器的吹奏乐队、管弦乐队、混合弦乐的吹奏乐队中使用。


其实今天我们在许多泰国音乐中,也会听到木琴轻灵悦耳的声音,就像电影最后告诉我们的那样,音乐永远不会消亡,不会随着时光而褪色~

声明:本文由沪江泰语编译整理,素材来自bigbluebands,未经允许不得转载。如有不妥,敬请指正。