大家在学习泰语的时候一定知道，泰国也是有十二生肖的，但是十二种动物的名字却和我们习以为常的动物名称完全不一样，你知道这些生肖名称都是怎么来的吗？今天就来了解一下吧！

文章跟读：
（音频-可在沪江泰语公众号上收听）
朗读：（泰）ฟ้าใส

ชื่อปี “นักษัตร” ของไทยคือ ชวด ฉลู ขาล ฯลฯ นี้ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงสนพระทัยมาก ในสาส์นสมเด็จ สาสน์ของพระองค์ท่านที่ทรงมีไปมาติดต่อกับท่านเสฐียรโกเศศ หรือพระยาอนุมานราชธน หลายฉบับเกี่ยวกับเรื่องนี้
泰国的生肖是鼠、牛、虎等等，那里沙拉·努瓦迪翁亲王在他与Phraya Anuman Rajadhon的多封书信中都对此事表达出了十分的关心。

พระองค์ท่านทรงสนพระทัยว่าชื่อปีของไทยนี้มีที่มาอย่างไร เป็นภาษาอะไร พระองค์ทรงค้นชื่อปีในภาษาจีนและภาษาของชนชาติต่างๆ ในแหลมอินโดจีน เช่น พม่า มอญ เขมร ญวน จาม และญี่ปุ่น ทรงให้ท่านเสฐียรโกเศศค้นชื่อในภาษาจีนหลวง (จีนกลาง) และทรงให้ท่านเสฐียรโกเศศถามจากมหาฉ่ำ (ศ. ฉ่ำ ทองคำวรรณ) ถึงชื่อปีที่เรียกในภาษาเขมร กับได้ทรงสืบค้นชื่อปีอย่างมอญประทานแก่ท่านเสถียรโกเศศด้วย
那里沙拉·努瓦迪翁王子很好奇泰语中的十二生肖年份是怎么来的？是什么语言？他在包括中文和缅甸语、孟语、高棉语、越南语、占婆语、日语等很多东南亚东亚语言中寻找，让Phraya Anuman Rajadhon在中文的普通话中寻找，让他询问Cham Thongkhamwan其在高棉语里的说法还找了孟语的给他。

ต่อไปนี้เป็นชื่อปีอย่างมอญ เขมร และจาม ที่มีในหนังสือสาส์นสมเด็จ
接下来是孟语、高棉语和占婆语中十二生肖的名称：

ชื่อปีที่เราเรียกกันนั้นเรียกว่า ปี 12 นักษัตร คือถือเอาตามดาวฤกษ์ 12 ดวง ซึ่งกำหนดให้เป็นรูปสัตว์ต่างๆ ดังที่ได้กล่าวมาแล้ว แต่ท่านเสถียรโกเศศได้กล่าวไว้ว่า
我们叫的十二生肖是根据十二个时辰叫的，规定成了不同的动物，但是Phraya Anuman Rajadhon提到：

“เรื่อง 12 นักษัตรเป็นที่น่าฉงนที่สุด ชื่อปีที่เรียกว่า ชวด ฉลู ก็พ้องกันแต่ลางชื่อ ที่อยู่ในชาตินี้บ้าง ชาติโน้นบ้าง หาที่พ้องกันหมดไม่ได้ เป็นแต่ได้แน่ว่าจะมีที่มาแห่งเดียวกัน และเป็นของที่ต่างฝ่ายได้มาในรุ่นหลัง เพราะเขมรกับมอญเป็นภาษาในตระกูลเดียวกัน การที่พ้องชื่อกันหมด แต่ไม่เช่นนั้น มอญดูเป็นว่าเรียกตามชื่อสัตว์โดยตรง เพราะมีคำ ‘แส้ะ’ ซึ่งแปลว่าม้า แต่ชื่ออื่นสอบไม่ออก…”
“十二个生肖是非常令人疑惑的事情，我们鼠、牛等等的叫法有的和这种语言相近，有的又和那种语言相近，没有完全一致的，肯定是同一来源，并由后来各种不同语言汇聚而来的，虽然高棉语和孟语是同一语系，但也不是完全一致，孟语看起来更直接的称呼动物，因为马被翻译成‘แส้ะ’，但是其他的词看不出来…”

สมเด็จเจ้าฟ้ากรมฯ ทรงประทานความเห็นไว้ว่า ชื่อปีเถาะของมอญที่ว่า “กะต้าย” นั้น น่าจะเป็นคำ “กระต่าย” ของไทยที่เอามาจากมอญ และ “คำนั่ก” ที่เป็นเพื่อปีมะโรงนั้น น่าจะได้แก่ “คำนาค” ในภาษามคธ ปีมะเมียที่มอญเรียก “แส้ะ” นั้นไปตรงกับคำ “แสะ” ซึ่งแปลว่าม้าในภาษาเขมร แต่เขมรเรียกชื่อปีม้าว่า “มะมี” และปีมะแมที่มอญเรียก “คะแบะ” นั้นใกล้มาทางเขมรซึ่งเรียกแพะว่า “พะแพ”**
那里沙拉·努瓦迪翁王子认为，孟语中的“กะต้าย”可能是泰语的兔子“กระต่าย”一词，而龙年的“คำนั่ก”可能就是比哈尔语中的“คำนาค”，孟语中的马叫做“แส้ะ”，和高棉语中的马“แสะ”接近，但是高棉语把马年叫做“มะมี”，孟语中的羊年叫做“คะแบะ”，又和高棉语中的羊“พะแพ”接近。

ท่านเสฐียรโกเศศได้ให้ความเห็นว่า ชวดกับเถาะ ตรงกับคำสามัญที่ใช้เรียกชื่อสัตว์ในภาษาจีน วอก ตรงกับทางพายัพ (ภาษาไทยเหนือ) จอ ตรงกับญวน มะโรง ตรงกับหล่งหรือร่องของจีน และญวน กุน-ปีหมู น่าจะตรงกับ เปิ้งจ๊าง (พึ่งช้าง) ของไทยเหนือ ซึ่งกุนนี้อาจมาจากกุญชรก็ได้ ฉลู-ปีวัว น่าจะตรงกับ Kabave ควายในภาษาจาม
Phraya Anuman Rajadhon认为，鼠和兔的读音和中文类似，猴和西北北部方言类似，狗和越南语类似，龙和中文越南语中的龙类似，猪和泰北话“依靠大象”类似，กุน这个词可能来自กุญชร“象”，牛应该说和占婆语中的 Kabave“水牛” 一样。

เมื่อได้รวมมติของนักปราชญ์ทั้งส องที่ได้กล่าวนามมาแล้ว ก็พอจะอนุมานที่มาของปีได้ดังนี้
当汇总了两位学者的很久之前的观点后，就大致可以进行如下的推断：

ชวด น่าจะมาจากภาษาจีน
鼠年：可能来自中文


（แบงค์ ธิติ Bank Thiti，鼠年1996年生）

ฉลู น่าจะมาจากภาษาจาม
牛年：可能来自占婆语


（บี้ สุกฤษฎิ์ Bie Sukrit，牛年1985年生）

ขาล ไม่มีมติในชื่อนี้ ผู้เขียนเห็นว่าใกล้มาทางขลา หรือคลาของเขมร ซึ่งแปลว่า เสือ
虎年：无从考证，作者认为和高棉语中老虎一词比较接近


（มีน พีรวิชญ์ Mean Phiravich，虎年1998年生）

เถาะ น่าจะมาจากภาษามอญและจีน
兔年：可能来自孟语或中文


（พีพี กฤษฏ์  PP Krit，兔年1999年生）

มะโรง น่าจะมาจากภาษาจีนและญวน
龙年：可能是来自中文或越南语


（แอน ทองประสม Anne Thongprasom，龙年1976年生）

มะเส็ง ไม่มีมติเกี่ยวกับชื่อนี้
蛇年：无从考证


（เบลล่า ราณี Bella Ranee，蛇年1989年生）

มะเมีย, มะแม ไม่มีมติเกี่ยวกับชื่อนี้ แต่ท่านเสฐียรโกเศศให้ความเห็นว่าเป็นชื่อสัตว์ตามเสียงที่สัตว์นั้นร้อง คือ ม้าและแพะ แต่ไม่ได้ บอกว่าเป็นภาษาอะไร
马年羊年：无从考证，但是Phraya Anuman Rajadhon认为可能是根据马和羊的叫声命名的，但指明是哪种语言


（ป้อง ณวัฒน์ Pong Nawat，马年1978年生）

（ณเดชน์ คูกิมิยะ Nadech Kugimiya，羊年1991年生）

วอก น่าจะมาจากภาษาไทยเหนือโบราณ
猴年：可能是来自古代泰北方言


（ใบเฟิร์น พิมพ์ชนก Baifern Pimchanok，猴年1992年生）

ระกา ไม่มีมติในชื่อนี้
鸡年：无从考证


（ชมพู่ อารยา Chompoo Araya，鸡年1981年生）

จอ น่าจะมาจากภาษาญวน
狗年：可能来自越南语


（โป๊ป ธนวรรธน์ Pope Thanavat，狗年1982年生）

กุน น่าจะมาจากภาษาทางพายัพหรือไทยเหนือ
猪年：可能是来自西北或北部方言


（เก้า จิรายุ Kao Jirayu，猪年1995年生）

คำที่ใช้เรียกชื่อปีของไทยนี้ ผู้เขียนมีความสนใจมานานแล้ว และพยายามหาทางสืบค้นเท่าที่พอจะทำได้ ทั้งนี้เพราะหนังสือที่พอจะใช้สืบค้นได้มีแต่ทางไทยเราเท่านั้น ทางฝรั่งไม่มี เมื่อได้มาอ่านสาส์นสมเด็จดังกล่าวแล้วรู้สึกว่าได้ความรู้เพิ่มขึ้น
作者对于泰语的生肖叫法的兴趣由来已久，努力查阅但是所能查阅的书籍只有泰语，西方的没有，当读了上述的书信之后也加深了理解。

แต่จะอย่างไรก็ดี ความรู้ใหม่ที่ได้มานั้นดูจะเป็นแต่ข้อสันนิษฐานเท่านั้น ผู้เขียนเองก็ไม่มีภูมิปัญญาพอที่จะแสดงความคิดเห็นในทางสนับสนุนหรือโต้แย้ง ขอออกความเห็นเพิ่มเติมแต่เพียงเล็กน้อย คือ
但无论如何，所获得的知识看起来仅仅是推测，作者也无法对其进行解释或反驳，那就请允许我再进行少许补充。

ปีวอกกับปีจอนั้น วอก กับ จอ น่าจะเป็นภาษาส่วย
猴年和猴年可能是归语。

ส่วยเรียกลิงว่า เว้าะ เรียกสุนัขหรือหมาว่า จอ เป็นคําที่ใช้พูดกันอยู่แม้ในทุกวันนี้ ส่วยน่าจะเป็นชนเผ่าหนึ่งของชนชาติขอมโบราณ หรืออาจเป็นชนเผ่าหนึ่งต่างหาก เช่นกับชนชาวเขาเผ่าต่าง ๆ เช่น ขมุ กะเหรี่ยง หรืออีก้อ เป็นต้น
归族人将猴子叫做“เว้าะ ”、狗叫做“จอ ”，现在仍然在这么使用，归族人可能是古高棉人的一支，也有可能是其他的人种，比如像很多山地民族，例如克木人、克伦人或者阿卡人等等。

ถ้าหากวอกกับจอเป็นภาษาส่วยจริงตามที่ได้ออกความเห็นมานั้น ก็แสดงว่าส่วยมีประวัติความเป็นมายาวนานจนมี ภาษาปรากฏเป็นชื่อปีของไทยเรา และเมื่อกล่าวโดยสรุปแล้ว ชื่อปีของไทยเป็น “ภาษาสหประชาชาติ”
如果猴年和狗年真的是归语的话，就说明归族人的历史悠久，出现在了泰语的十二生肖中。总结起来，泰国的生肖名称还真的是“联合国语言”。

 

这些大家是不是对泰国的生肖有了更深的了解了呢？

 

声明：本文由沪江泰语编译整理，素材来自silpa-mag，未经允许不得转载。如有不妥，敬请指正。