每年一到雨季，泰国的登革热就开始肆虐。今年的登革热“大潮”又是来势汹汹，截止到9月17日，曼谷已经近6000人感染了登革热。这种由蚊虫叮咬传播的疾病传染病极强，但是其实也没有想象中的那么可怕，只要我们及时防护、今早发现、尽早治疗，它绝对不是很多人口中的“绝症”。今天，我们就为大家好好科普一下“登革热”，看看怎么才能让我们远离这种疾病。

โรคไข้เลือดเป็นโรคจากการเชื้อไวรัสเด็งกี่ (Dengue) โดยมีพาหะเป็นยุงลายตัวเมีย โรคไข้เลือดออกเป็นโรคที่น่ากลัวสำหรับหลายคน เพราะมีความอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ แต่ความจริงแล้วโรคนี้จะไม่มีความอันตรายถึงตายหากรู้ตั้งแต่เนิ่นๆ และได้รับการรักษาทัน ฉะนั้นจึงต้องสังเกตอาการเริ่มแรกให้ได้ เพื่อแยกแยะความแตกต่างของไข้หวัดใหญ่กับไข้เลือดออก

登革热是由黑斑蚊传播的登革热病毒致病的疾病。对很多人来说，登革热是非常可怕的疾病，因为可能会造成生命危险，但实际上，这种疾病如果及早发现及早治疗是不会有生命危险的，因此，必须区分清楚普通流感和登革热的区别。

เชื้อเด็งกี่มีอยู่ 4 สายพันธุ์ ได้แก่ เดงกี-1, เดงกี-2, เดงกี-3 และเดงกี-4 ใครที่ได้รับเชื้อไวรัสไม่ว่าจะสายพันธุ์ใดก็สามารถเป็นโรคไข้เลือดออกได้ทั้งนั้น ซึ่งมีโรคไข้เลือดออกเป็นการติดเชื้อแบบรุนแรงที่สุด หากร่างกายติดเชื้อจากสายพันธุ์ใดร่างกายจะสร้างภูมิต้านทานสายพันธุ์นั้น แปลว่าเราจะไม่ติดเชื้อจากสายพันธุ์นั้นไปตลอดชีวิต แต่จะมีโอกาสติดเชื้อจากสายพันธุ์อื่นได้ นี่จึงเป็นที่มาของ “วัคซีนโรคไข้เลือดออก”

登革热病毒共有4种，分为1、2、3、4型，我们不管感染了哪一型病毒都会患上登革热。登革热是非常严重的传染病，如果传染上哪种登革热病毒，我们的免疫系统就会对这种病毒产生免疫，也就意味着我们在今后再也不会感染上这种病毒，但可能会再感染上其他种类的病毒，这也就是“登革热”疫苗的来源。

 

สาเหตุของโรคไข้เลือดออก

出现登革热的原因

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคที่เกิดจากตัวไวรัสเด็งกี่ มักระบาดในหน้าฝน โดยมียุงลายเพศเมียเป็นพาหะนำโรค เนื่องจากยุงลายเพศเมียจะดูดเลือดคนเป็นอาหาร ถึงแม้ยุงลายจะกินเลือดตอนกลางวันและมีอายุเพียง 7 วัน แต่กลับมีโอกาสที่จะแพร่เชื้อไวรัสเดงกีได้ทุกเวลา

登革热病由登革热病毒产生，一般发生在雨季，雌性黑斑蚊是传播这种病毒的主要途径，雌性黑斑蚊吸食人血作为食物，尽管蚊子只在白天吸食血液并且寿命只有7天，但是在任何时候都有传播登革热病毒的危险。

เมื่อยุงไปกัดคนที่มีเชื้อไวรัส เชื้อนั้นจะเข้าสู่กระเพาะของยุง และเข้าไปอยู่ในเซลล์บริเวณผนังกระเพาะ และจะยิ่งเพิ่มจำนวนไวรัสมากขึ้นจนออกมาจากเซลล์ผนังกระเพาะ จากนั้นจะเดินทางเข้าสู่ต่อมน้ำลายของยุงที่พร้อมจะเข้าสู่คนที่ถูกกัดต่อไป สำหรับระยะฟักตัวในยุงนั้นจะใช้เวลาประมาณ 8-12 วัน และเมื่อยุงตัวนั้นไปกัดคนอื่นก็จะปล่อยเชื้อไวรัสไปยังผู้ที่ถูกกัดต่อไป เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายจนผ่านระยะเวลาฟักตัวนาน 5-8 วัน (สั้นที่สุด 3 วัน - นานที่สุด 15 วัน) และหลังจากนั้นจะมีอาการเหมือนไข้หวัด กล่าวคือ มีไข้ ตัวร้อน ไอ คลื่นไส้ เวียนหัว เป็นต้น จึงอาจจะทำให้เกิดการวินิจฉัยผิดพลาดได้ในกรณีที่โรคยังไม่ถึงระยะลุกลาม ดังนั้นเมื่อพบคนไข้ที่มีอาการคล้ายกับไข้หวัด แพทย์จึงมักสั่งให้ตรวจเลือดเพื่อค้นหาว่าผู้ป่วยไม่สบายจากการติดเชื้ออะไร ซึ่งส่วนใหญ่มักจะตรวจหาเชื้อไข้เลือดออกและไข้หวัดใหญ่

当蚊子咬过登革热患者之后，病毒会进入蚊子的消化器官，会在消化器官的外壁进行繁殖，繁殖到一定数量之后就会超出蚊子的消化器官，直至蔓延到蚊子用来吸食人血的口器。病毒的潜伏期通常情况下需要8-12天，当蚊子再咬其他人之后，就将病毒进行了传播。当病毒进入人体经过了2-8天潜伏期之后（最短3天，最长15天），就会出现普通感冒的症状，也就是发热、咳嗽、恶心、头晕等等，就会在感染的初期对病情产生误判。因此，当遇到感冒病人时，医生一定要安排病人做血液检查，判断感冒的原因，大部分都会检查登革热病毒和流感病毒。

ยุงลายที่มีเชื้อไวรัสเดงกีนี้จะพบเป็นจำนวนมากในแถบประเทศเขตร้อนและเขตอบอุ่น จากข้อมูลของสำนักโรคติดต่อนำโดยแมลง กระทรวงสาธารณสุขของประเทศไทยพบว่าในปี พ.ศ. 2557 พบผู้ป่วยเป็นโรคไข้เลือดออกร่วม 40,000 ราย ปัจจุบันสถานการณ์โรคไข้เลือดออกในประเทศไทย ปี พ.ศ. 2561 มีจำนวนผู้ป่วยสะสม ณ วันที่ 3 เม.ย. 2561 จำนวนมากถึง 5,868 ราย เสียชีวิตแล้ว 9 ราย โดยมีอัตราป่วยต่อประชากร 1 แสนคนถึง 8.91 ราย ไข้เลือดออกจึงนับว่าเป็นโรคที่น่ากลัวไม่น้อยเลยทีเดียว

携带登革热病毒的黑斑蚊在热带和温带国家大量发现，根据泰国公共卫生部2014年的数据，登革热患者总数达到40，000人次，目前截止到2018年4月3日泰国登革热的患者数量已累计达到5，868人次，其中9人死亡，总人口中每10万人就有8.91人患病，可以说等个人是非常可怕的疾病。

 

อาการของโรคไข้เลือดออก

登革热的症状

อาการของผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกมีความรุนแรงต่างกัน แต่อาการที่เด่นชัดคือ มีไข้คล้ายคนไข้ที่มีอาการไข้หวัดทั่วไปคือเป็นไข้ตัวร้อน ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน บางรายมีอาการความดันโลหิตต่ำ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดเมื่อยตามตัว ปวดตามข้อ ปวดตามกระดูก ปวดตา ท้องเสีย

登革热的患者症状轻重程度不同，但是最明显的症状，就是和普通流感很相似的正传，例如发热、头疼、恶心、呕吐，有些人还会有低血压、乏力、肌肉疼痛、全身酸痛、关节疼痛、骨骼疼痛、眼睛疼痛、腹泻。

ผู้ป่วยที่พบอาการรุนแรงจะมีภาวะเลือดออก พบบ่อยที่สุดคือบริเวณผิวหนัง มีเลือดออกเป็นจุดเล็กๆ กระจายอยู่เต็มตามแขน ขา ลำตัว และรักแร้ รวมทั้งเลือดออกที่อวัยวะภายในร่างกาย เช่น ทางเดินอาหาร บางคนอาเจียนและถ่ายอุจจาระเป็นเลือด ผู้ป่วยจะมีอาการตับโต และเมื่อกดจะรู้สึกเจ็บ มีเลือดออกที่ตับ ม้ามหรือมีอาการของไตวายร่วมด้วย และมีโอกาสเกิดภาวะช็อกร่วมด้วยซึ่งอันตรายมาก

严重的病人还会有出血的症状，最常见的是皮肤出血，会在手臂、腿、驱赶、腋窝分散有小的出血点，还会出现体内器官的内出血，比如消化道。有些人会出现吐血和便血的症状，还会有肝肿大，按压会出现疼痛，肝脏会出血，还可能会有肾衰竭的症状，还会产生昏迷的危险。

 

เมื่อเปรียบเทียบกับไข้หวัด อาการของไข้เลือดออกที่เห็นชัดมีดังนี้

1. มีไข้สูงเฉียบพลัน แต่ส่วนมากไม่มีน้ำมูก ไม่ไอ

2. อาจพบว่ามีจุดเลือดออกตามผิวหนัง

3. มีเลือดออก (กรณีอาการถึงขั้นรุนแรง) เลือดกำเดาไหล เลือดตามไรฟัน อาจถ่ายหรืออาเจียนเป็นเลือด

与普通感冒相比，登革热有下列突出的特征：

1. 突然高烧，但是大部分不会有鼻涕，不咳嗽；

2. 可能会在皮肤上看到出血点；

3. 出血（症状严重者），鼻腔出血，牙龈出血，可能吐血或便血。

 

ผู้ที่ติดเชื้อส่วนใหญ่จะมีอาการหนักในช่วง 3-5 วันเมื่อได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย จากนั้นอาการก็อาจจะทุเลาลงไประยะหนึ่งและมีอาการรุนแรงขึ้นมาอีกจนอาจถึงขั้นช็อกและเสียชีวิตได้ ซึ่งหากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็จะหายจากโรคได้ภายในไม่กี่วันเท่านั้น

感染了登革热病毒的人一般会在病毒进入体内的3-5天出现严重的症状，之后可能症状会减轻，但隔一段时间又会加重，甚至可能会休克产生生命危险。但如果及时接受治疗，就会在几天之内康复。

 

สำหรับอาการของโรคไข้เลือดออกสามารถสังเกตได้ดังนี้

可以从下列症状可辨别登革热

1. ผู้ป่วยจะมีอาการไข้สูงลอยประมาณ 2-7 วัน และยังมีไข้สูงที่สามารถเกิดขึ้นได้อย่างเฉียบพลัน โดยส่วนใหญ่ไข้จะสูงเกิน 38.5 องศาเซลเซียส หรืออาจสูงถึง 40-41 องศาเซลเซียส ซึ่งในบางรายอาจมีอาการชักเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะในเด็กที่เคยมีประวัติการชักมาก่อน

1. 病人会出现2-7天的高烧，可能会出现突发的高烧，一般情况下会超过38.5度，甚至可能会高达40-41度，有些人可能会出现痉挛的症状，尤其是曾经有过痉挛史的儿童。

2. ผู้ป่วยจะมีอาการเลือดออก ซึ่งพบบ่อยที่สุดในบริเวณผิวหนัง โดยจะตรวจพบว่ามีเส้นเลือดเปราะและแตกง่ายร่วมกับมีจุดเลือดออกเป็นจุดเล็ก ๆ กระจายอยู่เต็มตามแขน ขา ลำตัว และรักแร้ ทั้งนี้อาจมีเลือดดำหรือเลือดออกตามไรฟัน สำหรับผู้ป่วยที่อยู่ในรายที่มีอาการขั้นรุนแรงอาจมีอาการอาเจียนและถ่ายอุจจาระเป็นเลือด ซึ่งก็มักจะเป็นเลือดสีดำ สำหรับอาการเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนใหญ่นั้นจะพบร่วมกับภาวะช็อกในรายที่มีการช็อกอยู่นาน

2. 病人可能会出现出血症状，最常遇到的是皮肤出血，检查可见血管脆弱易破，会在手臂、腿、躯干和腋窝处分散有红色的小出血点，会伴随有鼻腔和牙龈出血。病情较重的病人会出现吐血和大便出血，一般情况下是黑色的血，消化道出血的病人经常伴随休克的症状。

3. ผู้ป่วยจะมีอาการตับโตและเมื่อกดจะรู้สึกเจ็บ โดยส่วนใหญ่จะพบว่าตับโตในช่วงวันที่ 3-4 นับตั้งแต่เริ่มป่วย

3. 病人出现肝脏扩大，按压会产生疼痛，在发病的前3-4天会出现肝脏增大的症状。

4. ผู้ป่วยจะมีภาวะไหลเวียนโลหิตล้มเหลว ซึ่งประมาณ 1 ใน 3 ของผู้ป่วยเป็นไข้เลือดออกจะมีอาการรุนแรง หรือที่เราเรียกว่าภาวะช็อกนั่นเอง เนื่องจากมีการรั่วของพลาสมาออกไปยังช่องปอดหรือช่องท้อง เกิด Hypovolemic Shock ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นพร้อม ๆ กับไข้ที่ลดลงอย่างรวดเร็ว

4. 病人会产生循环性虚脱，大约三分之一的登革热病人会都非常严重的症状，就是我们所称的休克，休克的产生是由于血浆泄露至肺部或腹部，出现了低血量性休克，经常伴随着迅速消退的高烧并发。

จากข้อมูลข้างต้นจะพบว่าอาการของผู้ป่วยที่เป็นไข้เลือดออกและไข้หวัดนั้นใกล้เคียงกันมาก กล่าวคือ มีไข้ ตัวร้อน ไอ คลื่นไส้เวียนหัว จึงทำให้ผู้ป่วยและคนรอบข้างชะล่าใจ ไม่รีบรักษาเนื่องจากคิดว่าเป็นแค่ไข้หวัดธรรมดา แต่จะมารู้ตัวอีกครั้งก็เมื่อมีอาการเลือดออกมากผิดปกติและมีไข้ อาเจียน ปวดท้อง ปัสสาวะน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด มือ เท้าเย็น ตาลาย เหงื่อออกมากในช่วงที่ไข้ลด อาการเหล่านี้คืออาการชนิดรุนแรงจึงต้องรีบนำผู้ป่วยไปพบแพทย์โดยด่วน เพราะคนไข้อาจเกิดอาการช็อกหมดสติได้

从上述的介绍中可以看出，登革热和普通的感冒症状非常相似，即发烧、发热、咳嗽、恶心、头晕，导致病人和身边的人疏忽大意，认为是普通感冒就不去就医，反应过来的时候就已经出现了明显的异常出血、发烧、呕吐、腹痛、小便减少症状，手脚冰凉、眼花、高烧退的时候出汗很多，这些症状就已经非常严重，需要立即将病人送去就医，因为若就医不及时病人很可能会出现休克丧失意识。

ดังนั้นทางที่ดีเมื่อพบว่าตนเองมีอาการป่วยไข้ อย่านิ่งนอนใจให้รีบมาพบแพทย์ หรือถ้าหากกินยาแล้วอาการไม่ทุเลาลงแต่กลับมีไข้สูง ให้รีบเช็ดตัวผู้ป่วยเพื่อลดไข้ และกินยาพาราเซตามอล (ห้ามใช้ยาแอสไพรินกับผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกเด็ดขาด) จากนั้นให้รีบมาพบแพทย์เพื่อรักษาต่อไป

因此，最好的方法就是在出现感冒症状之后就立即就医，或者在吃药之后症状非但没有减轻，还有更加严重的发烧，那就立即看医生进行降温，服用扑热息痛药物（严禁给登革热病人使用阿斯匹林），之后进行后续的治疗。

 

การป้องกันโรคไข้เลือดออก      

登革热的预防

1. ป้องกันไม่ให้ยุงกัด

ไม่ว่าทั้งกลางวันและกลางคืน ทายากันยุง ติดมุ้งลวด หรืออย่างน้อยควรกางมุ้งเวลานอน โดยเฉพาะเด็กและคนชราควรอยู่ในห้องที่มีการป้องกันยุงมิดชิด เพราะคนกลุ่มนี้มีภูมิคุ้มกันต่ำ ยุงลายจะใช้โปรตีนบางตัวในเลือดในการวางไข่ เมื่อยุงลายไม่ได้กินเลือดก็จะไม่สามารถวางไข่ได้ นอกจากนี้การไม่สวมเสื้อที่มีสีทึบ และไม่อยู่ในที่มืดก็เป็นการป้องกันไม่ให้ยุงลายกัดได้เป็นอย่างดีอีกด้วย

1. 避免被蚊子叮

不管是白天还是晚上，有需要擦防蚊药，睡觉时需要使用蚊帐，尤其是老人和儿童等免疫力较低的人群应该处于严格防蚊的房间内。黑斑蚊需要利用人血液中的蛋白质产卵，当蚊子不吸食人血时就无法产卵。另外，不穿深色衣服和不去黑暗的地方也是不被黑斑蚊叮咬的预防措施。

2. กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงและลูกน้ำยุงลายรอบบริเวณบ้าน

ยุงลายเป็นยุงบ้านที่มักวางไข่ตามแหล่งน้ำขังต่างๆ โดยเฉพาะน้ำนิ่ง ดังนั้นจึงต้องมีการกำจัดลูกน้ำยุงลายอย่างต่อเนื่องทุก ๆ สัปดาห์โดยการเปลี่ยนน้ำในโอ่งหรือถังน้ำบ่อยๆ ถ่ายถ้วยน้ำรองขาโต๊ะหรือน้ำในแจกัน คว่ำภาชนะที่มีน้ำขัง เช่นชามเก่า กระป๋อง เป็นต้น เพื่อป้องกันยุงลายวางไข่ นอกจากนี้ยังอาจจะเลี้ยงปลาเพื่อช่วยกำจัดลูกน้ำ หรือใส่ทรายอะเบทหรือเกลือแกงลงไปเป็นการทำลายไข่ยุง

2. 清理房屋周围蚊子繁殖的源地，消灭蚊子幼虫

黑斑蚊是一种在积水中产卵的家居蚊种类，尤其是死水。因此，每周都要清理消灭蚊子的幼虫，勤换水缸中的水，勤换桌子腿支撑或花瓶中的水，倒掉容器中的积水，比如旧碗、罐子等等，防止蚊子在里面产卵。除此之外，还应当养鱼来消灭蚊子幼虫，或者通过在水中放置abate细沙或盐来破坏蚊子卵。

3. แจ้งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในเขตพื้นที่

เพื่อฉีดยากันยุง และใส่ทรายอะเบทในแหล่งน้ำ รวมถึงแจ้งเจ้าหน้าที่เมื่อมีคนใกล้ตัวป่วยเป็นโรคไข้เลือดออก

3. 通知当地的公共卫生工作人员

注射防蚊药物，在水中放置abate细沙，包括当身边有人患病之后，也需要通知工作人员。

4. เฝ้าระวังตัวเองและผู้อื่นเมื่อมีอาหาร

พยายามอย่าให้ผู้ป่วยที่กลับมาพักฟื้นที่บ้านโดนยุงกัดในระยะเวลา 5 วันแรก เพราะระยะนี้ผู้ป่วยจะยังมีเชื้อไวรัสไข้เลือดออกหลงเหลืออยู่ ซึ่งหากโดนยุงกัดอาจทำให้แพร่กระจายสู่คนในบ้านได้

4. 当自己或他人出现症状后要随时看护

在被蚊子叮咬的前5天，尽量不要让病人回家自己休息，因为病人体内仍然有登革热病毒残留在体内，再被蚊子叮了之后可能会传染给家里的其他人。

5. ออกกำลังกาย

เพื่อสุขภาพแข็งแรงจะเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันโรคได้

5. 进行身体锻炼

让自己的身体更加健康，增强自己的免疫力。

 

声明：本双语文章的中文翻译系沪江泰语原创内容，转载请注明出处。中文翻译仅代表译者个人观点，仅供参考。如有不妥之处，欢迎指正。